Bệnh không lây nhiễm (Non-Communicable Diseases – NCDs)

Là nhóm bệnh mạn tính, không do vi khuẩn, virus hay ký sinh trùng gây ra và không lây truyền từ người sang người. Đây là những bệnh tiến triển chậm, kéo dài suốt đời và hiện đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu. Bốn nhóm bệnh chính bao gồm bệnh tim mạch, ung thư, bệnh hô hấp mạn tính và đái tháo đường, bên cạnh đó còn có các bệnh khác như rối loạn tâm thần, bệnh cơ xương khớp, béo phì, rối loạn chuyển hóa, bệnh thận và gan mạn tính.

Đặc điểm nổi bật của bệnh không lây nhiễm là sự liên quan chặt chẽ đến lối sống và các yếu tố nguy cơ có thể phòng tránh được như hút thuốc lá, uống rượu bia, chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, ít vận động và ô nhiễm môi trường. Do tiến triển âm thầm nhưng để lại hậu quả nặng nề, bệnh không lây nhiễm đang trở thành thách thức lớn cho hệ thống y tế và cần được ưu tiên trong các chiến lược dự phòng, phát hiện sớm và quản lý lâu dài. 

Bệnh không lây nhiễm (NCDs) đang và sẽ tiếp tục là gánh nặng lớn đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng. Ở người cao tuổi, nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư, đái tháo đường hay bệnh hô hấp mạn tính tăng cao do sự suy giảm tự nhiên của chức năng cơ thể kết hợp với tác động tích lũy của các yếu tố nguy cơ trong suốt cuộc đời. Hậu quả không chỉ là tỷ lệ tử vong và bệnh tật cao mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống, gia tăng tình trạng tàn phế, mất khả năng tự chăm sóc và phụ thuộc vào gia đình hoặc hệ thống y tế - xã hội và tăng chi phí khám chữa bệnh, góp phần làm nghèo hóa các gia đình đặc biệt là những người có thu nhập thấp như người cao tuổi, không có bảo hiểm y tế... tăng áp lực lên các cơ sở chăm sóc sức khỏe, đồng thời ảnh hưởng đến an sinh xã hội và sự phát triển kinh tế. 

CCIHP làm gì với bệnh không lây nhiễm?

Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (CCIHP) tiếp cận lĩnh vực bệnh không lây nhiễm từ góc nhìn công bằng sức khỏe và bảo vệ sức khỏe cộng đồng, với trọng tâm hướng đến những nhóm dân cư dễ bị tổn thương, gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận dịch vụ y tế, bao gồm cả những người có nguy cơ cao và người đang sống chung với NCDs.

CCIHP tích cực tham gia các chương trình hợp tác nghiên cứu, can thiệp và phát triển mô hình có sự tham gia của cán bộ quản lý và nhân viên y tế nhằm tăng cường hoạt động truyền thông, sàng lọc, tư vấn và điều trị cho người bệnh NCDs. Thông qua các sáng kiến này, CCIHP không chỉ góp phần cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho người bệnh mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh trong cộng đồng, thúc đẩy một hệ thống y tế công bằng, bền vững và lấy người dân làm trung tâm.

CCIHP quan tâm và triển khai những hoạt động - hợp tác và sáng kiến trong lĩnh vực bệnh không lây nhiễm trong đó, đặc biệt triển khai thử nghiệm một số mô hình can thiệp cộng đồng với các doanh nghiệp trong lĩnh vực Dược phẩm hướng đến nâng cao nhận thức cộng đồng và chất lượng chăm sóc sức khỏe với người bệnh không lây nhiễm.